تست نوار قلب جنین (NST) چیست؟

نوار قلب جنین (FHR) یکی از ابزارهای حیاتی در پایش سلامت جنین در دوران بارداری میباشد که به پزشکان اجازه می‌دهد ضربان قلب جنین را بررسی کرده و مشکلات احتمالی پیش از تولد را تشخیص دهند. نوسانات ضربان قلب، واکنش به انقباضات رحمی، و تغییرات در طول زمان همگی شاخص‌هایی از وضعیت سلامت جنین را نشان میدهد. تحلیل دقیق این اطلاعات می‌تواند به پیشگیری از خطرات احتمالی و تضمین سلامت مادر و نوزاد کمک کند.

نوار قلب جنین (Fetal Heart Monitoring) چیست و باید به چه صورت باشد؟

همان طور که گفتیم نوار قلب جنین (یا Fetal Heart Monitoring) یک روش ساده و مهم برای بررسی سلامت جنین در دوران بارداری است. با این روش، پزشکان می‌توانند ضربان قلب جنین را بشنوند و از وضعیت او مطلع شوند. ضربان قلب جنین نشان‌دهنده این است که او چطور رشد می‌کند و آیا اکسیژن کافی به او می‌رسد یا خیر. اگر در طول بارداری یا هنگام زایمان مشکلی برای جنین به وجود بیاید، تغییرات در ضربان قلب می‌تواند زودتر به پزشکان هشدار دهد تا بتوانند اقدامات لازم را انجام دهند و از خطرات جدی جلوگیری کنند. به همین دلیل، نوار قلب جنین یک ابزار بسیار مهم برای حفظ سلامت جنین در دوران بارداری مادران است.

این تست در صورتی انجام می شود که از زمان مقرر بارداری گذشته باشد، و یا بارداری شما پرخطر باشد. دلایل انجام تست نوار قلب جنین عبارتند از:

• مبتلا به دیابت باشید یا فشار خون بالا داشته باشید یا بیماری دیگری داشته باشید که در بارداری مشکل ایجاد کند.
• فشار خون بالای بارداری داشته باشید.
• کودک شما به نظر می رسد کوچک است و یا به درستی رشد نمی کند.
• کودک شما فعالیت کمتری نسبت به حالت طبیعی دارد.
• مایع آمنیوتیک بیش از حد زیاد یا خیلی کم است.
• شما یک عمل جراحی داشته اید: مانند تست آمنیوسنتز سه ماهه سوم (برای تعیین اینکه ریه های کودک به اندازه کافی بالغ شده است و یا برای ردیابی عفونت رحم). پس از آن، پزشک یک تست نوار قلب  NST تجویز می کند تا از سلامتی کودک مطمئن شود.
• زمان زایمان رد شده است و پزشک می خواهد از سلامتی جنین مطمئن شود.
• شما یک جنین را در نیمه دوم بارداری به دلیل نامعلومی از دست داده اید. در این مورد، تست نوار قلب جنین NST در اوایل هفته بیست و هشتم بارداری انجام می شود.
• شما یک مشکل پزشکی دارید که ممکن است سلامت جنین را به خطر اندازد.
• کودک شما اختلال نقص تولد دارد.

نوار قلب جنین در چه ماهی از بارداری انجام میشود؟

تست نوار قلب جنین در هفته بعد از هفته 24 تا 26 بارداری قابل انجام است، اما اغلب در ماههای آخر بارداری و برای اطمینان از سلامت جنین توصیه میشود و در کنار این تست، تست بیوفیزیکال پروفایل نیز انجام میشود.

در یک NST نرمال:

• در هفته 24 تا 28 بارداری، حداقل 10 شتاب به مدت 10 ثانیه
• در هفته 28 تا 34 بارداری، حداقل 15 شتاب در 15 ثانیه
• و در هفته بیشتر از 34 بارداری، حداقل 20 شتاب در 20 ثانیه

اگر در یک تست جنین شتاب نداشت دو دلیل دارد:

الف) دلایل خوش خیال

• خواب جنین
• بی تحرکی مادر

ب) جنین در حال صرف جویی در مصرف اکسیژن است مانند هایپوکسی

ضربان قلب جنین در یک NST نرمال:

• ضربان قلب جنین بین 110 تا 160 ضربه در دقیقه باشد.
• ضربان قلب جنین در حین حرکت و در زمان انقباض رحم افزایش یابد.
• ضربان قلب جنین در طول انقباض افت کند اما بعد از پایان انقباض سریعا به حالت نرمال خود بازگردد.
• انقباضات رحمی در طول وضع حمل قوی و منظم باشد.

ضربان قلب جنین در یک NST غیرنرمال:

• ضربان قلب جنین کمتر از 110 ضربه در دقیقه باشد.
• ضربان قلب جنین بیش از 160 ضربه در دقیقه باشد.
• در طول تست بدون استرس ضربان قلب جنین تا 15 ضربه در دقیقه افزایش نیافته و یا بعد از حرکت جنین به زیر مقدار پایه برسد.
• انقباضات رحمی در طول وضع حمل ضعیف و نا منظم باشد.

آیا تست NST برای جنین خطرناک است؟

خیر، این تست کاملا غیرتهاجمی است و برای مادر و جنین هیچ خطری ندارد.

چرا آزمون انقباضات را اندازه گیری می کند و چرا باید این آزمون را انجام دهم؟

به چند دلیل. اول، ممکن است در این مرحله از بارداری انقباض داشته باشید. اگر انقباض دارید، ممکن است انقباضات براکستون هیکس باشد، که معمولا خفیف، نامنظم و پراکنده است. این انقباضات بی ضرر هستند و امری طبیعی در طول سه ماهه سوم هستند.

اما اگر بارداری شما کمتر از هفته سی و هفتم بارداری باشد و انقباضات مداوم، تکراری و منظم داشته باشید نشانه زایمان زودرس است، و پزشک می خواهد به ارزیابی دهانه رحم بپردازد. یکی دیگر از دلایل بررسی انقباضات، بررسی تغییرات ضربان قلب جنین است. اگر ضربان قلب در طول انقباض کاهش یابد، نشانه وجود مشکل با جفت و یا کمبود اکسیژن است.